Transport i magazynowanie to sektor zatrudniający ponad 10 mln osób w UE i generujący znaczny udział emisji gazów cieplarnianych, a sama skala obiektów magazynowych wpływa na jakość życia osób mieszkających w ich okolicy. Wszystko to oznacza ogromną odpowiedzialność za dobro środowiska i ludzi. Aby nadążyć za wymaganiami zrównoważonego rozwoju branża przechodzi przyspieszoną ewolucję, napędzaną innowacyjnymi technologiami – twierdzą analitycy ThinkCo w raporcie „Magazynowe ESG. Zrównoważony rozwój w branży logistycznej”.
Autorzy raportu wskazują, że znajdujemy się w nowej, przełomowej fazie rozwoju rynku logistycznego, której rytm wyznaczają innowacje poprawiające wydajność procesów i bezpieczeństwo pracowników – aż 70% badanych przedstawicieli rynku magazynowego spodziewa się, że w ciągu najbliższych lat to właśnie automatyzacja i robotyzacja najbardziej przyczynią się do rozwoju logistyki.
Prognozuje się, że do 2030 r. wartość rynku automatyzacji magazynowej na całym świecie osiągnie aż 51 mld dolarów, co odpowiada rocznemu tempu wzrostu wynoszącemu 23%. Jednocześnie rośnie wrażliwość na czynniki zewnętrzne – przede wszystkim warunki ekonomiczne, zmieniające się modele handlu i kładzenie coraz większego nacisku na kwestie zrównoważonego rozwoju.
Zielone światło dla ekologii
Jak twierdzą eksperci ThinkCo, wśród wszystkich aspektów zrównoważonego rozwoju największym zainteresowaniem cieszą się kwestie środowiskowe. Dla 74% badanych europejskich firm priorytetem jest zmniejszanie emisji gazów cieplarnianych, a 56% deklaruje działania w celu zmniejszenia zużycia zasobów. Rozwiązania prośrodowiskowe wykorzystuje się na wszystkich etapach procesów logistycznych i na różnych etapach życia obiektów magazynowych.
W nowych inwestycjach sięgamy po stal o niższej emisyjności, drewniane elementy konstrukcji i poprawiamy parametry izolacji ścian i dachów, co zwiększa wydajność energetyczną magazynów. Będziemy też testować pompy ciepła jako alternatywne źródła ogrzewania. Z kolei w istniejących budynkach szukamy m.in. możliwości montażu fotowoltaiki tam, gdzie dachy hal zostały do tego wcześniej przygotowane. Te i inne podobne działania realizujemy w ścisłej współpracy z klientami, reagując na ich „zielone” potrzeby. – przykłady rozwiązań prośrodowiskowych podaje Christophe Brzezinski, Head of Technical Development w GLP Poland.
Organizacje skłonne są przeprowadzać zmiany w kierunku odpowiedzialnych praktyk z powodów finansowych, biznesowych i wizerunkowych, ale przede wszystkim pod naciskiem przymusu legislacyjnego i w obliczu groźby kary – twierdzi tak aż 79% badanych polskich przedsiębiorców. Szczególnie dużo dzieje się na poziomie unijnym, a fundamentem szczegółowych dokumentów jest Europejski Zielony Ład, którego celem jest osiągnięcie neutralności klimatycznej Unii do 2050 r.
pożądane korzyści uboczne technologii
Szacuje się, że dojście do neutralności klimatycznej łańcuchów dostaw do 2050 r. wymaga zainwestowania ponad 100 bilionów dolarów w skali globu, a do jej osiągnięcia niezbędne jest wykorzystanie rozwijających się technologii cyfryzacji i automatyzacji, które przynoszą korzyści finansowo-operacyjne i jednocześnie pozytywnie wpływają na poszczególne aspekty zrównoważonego rozwoju. Przykładowo zwiększenie kompaktowości magazynu poprzez automatyzację przyczynia się do obniżenia kosztów związanych ze zużyciem energii, a większość cyfrowych urządzeń wyposażona jest w funkcje ułatwiające efektywne zarządzanie zasobami i zwiększające bezpieczeństwo pracowników.
W branży logistycznej stale postępuje też wdrażanie sztucznej inteligencji (AI) – 50% organizacji związanych z łańcuchem dostaw planuje do końca 2024 r. zainwestować w aplikacje obsługujące AI i zaawansowane możliwości analityczne. Implementowanie sztucznej inteligencji rozwija się szczególnie w obszarach takich jak planowanie tras, optymalizacja ładunków, przewidywanie zapotrzebowania klientów oraz zarządzanie flotami, obiektami i zapasami. Wszystko to przynosi duże oszczędności energii, paliwa i ograniczenie wydzielania emisji.
W kontekście wykorzystania modeli AI do optymalizacji przestrzeni magazynowej oraz procesów intralogistycznych istotny jest dostęp do informacji w czasie rzeczywistym. Nie tak łatwo go osiągnąć, ponieważ w cały system zaangażowani są także przewoźnicy, spedytorzy, dostawcy i odbiorcy. Na to wyzwanie odpowiada awizacja dostaw oraz rezerwacja slotów czasowych, rozumiane jako zautomatyzowany proces, a nie zwykłe określenie czasu dostawy. Tego rodzaju optymalizacja pracy magazynu może przynieść nawet 25-procentową poprawę wydajności operacyjnej – komentuje Piotr Roczniak, Head of Business Consulting & Data w CargoON.
S i G w ESG
Autorzy raportu zwracają jednak uwagę na konieczność szerszego rozumienia zrównoważonego rozwoju.
Popularność działań ekologicznych cieszy, choć warto zaznaczyć, że jedynie 28% badanych przedsiębiorstw uwzględnia w swoich strategiach wszystkie trzy filary ESG, czyli kwestie środowiskowe, społeczne i zarządcze. Te pierwsze przyjęły się pod wpływem presji legislacyjnej, społecznej i biznesowej, a jednocześnie wielu przedsiębiorców upatruje w nich szansę na oszczędności. – dodaje Dominik Różewicz, Lead Analyst w ThinkCo.
Czynniki społeczne związane są z relacjami z dostawcami, klientami, lokalnymi społecznościami oraz przede wszystkim pracownikami. Niemal 30% badanych przedsiębiorstw uwzględnia je w swoich strategiach w niewielkim lub żadnym stopniu, czyli trzy razy częściej niż w przypadku kwestii środowiskowych.
To może się jednak zmieniać wraz z rosnącą presją braku odpowiedniej kadry – aż 69% firm z branży transportu, logistyki i motoryzacji wskazuje na niedobór pracowników o pożądanych umiejętnościach. Jak twierdzą eksperci ThinkCo, przedsiębiorcy są zmuszeni poświęcać więcej uwagi warunkom pracy, dbając o równe szanse zatrudnienia, uczciwe wynagrodzenia, dostęp do opieki zdrowotnej czy podejmowanie aktywności na rzecz równości i różnorodności.
Obok czynników środowiskowych i społecznych zasady ESG obejmują również ład korporacyjny. Pod tym hasłem kryje się kultura organizacyjna danego przedsiębiorstwa, wyznaczająca ramy dla jego funkcjonowania. Składa się na nią zestaw podstawowych zasad, praktyk i procesów, za pomocą których możliwe jest zarządzanie firmą. Ze wszystkich trzech filarów ład korporacyjny wypada najgorzej, ponieważ w pełni zaadresowane działania w jego zakresie deklaruje tylko 32% firm.